fbpx

Schooltypen in het VO: een keuze maken tussen vmbo, havo, vwo of IB

Het is weer tijd voor mijn maandelijkse blog! Ik ben weer terug in Thailand. Wat vinden jullie van het uitzicht hier?

thailand voortgezet onderwijs

Deze maand geef ik uitleg over de verschillende schooltypen en niveaus in het voortgezet onderwijs. Bij de Wereldschool kun je verschillende examenprogramma’s volgen. Er is volledig onderwijs mogelijk op vmbo-tl-, havo- en vwo-niveau. Daarnaast kan het vak Nederlands worden gevolgd binnen het International Baccalaureate Diploma Programme. Wat je kiest, hangt niet alleen af van je intelligentie. Er zijn veel factoren die mee kunnen spelen in de beslissing voor een bepaald onderwijstype.

Volledig onderwijs of alleen Nederlands?

Het is bij de Wereldschool mogelijk om de volledige middelbare school te doorlopen en om losse vakken af te nemen. Een deel van de Wereldschoolleerlingen gaat overdag naar een lokale of internationale school. Deze scholen bieden meestal geen Nederlands aan. Om deze reden kiezen Nederlandse leerlingen er voor om nog los het vak Nederlands bij de Wereldschool op afstand te volgen. De afweging voor het onderwijstype is voor deze leerlingen anders dan voor leerlingen die volledig onderwijs via de Wereldschool volgen. De keuze hangt in deze gevallen sterk samen met het schooltype van de andere school en met de vraag of het vak ook gebruikt kan worden als schoolvak daar. Daarnaast zijn er een aantal factoren die voor alle Wereldschoolleerlingen belangrijk zijn.

Vmbo, havo, vwo of IB

De Wereldschool biedt verschillende typen theoretisch onderwijs aan. Het is niet mogelijk om de praktijkgerichte richtingen van het vmbo te volgen: deze vergen echt onderwijs op locatie. De vakkeuze op vmbo, havo en vwo is hetzelfde. Het verschil tussen de niveaus is het aantal onderwerpen dat per vak wordt behandeld en hoe diep er op deze onderwerpen in wordt gegaan. Het zijn allemaal theoretische richtingen, maar bij het vmbo zijn de opdrachten praktijkgerichter dan op het vwo, de meest ‘abstracte’ richting. Daarnaast verschilt het aantal jaar dat het programma duurt: vmbo vier jaar, havo vijf jaar en vwo zes jaar. Vmbo, havo en vwo kunnen volledig via de Wereldschool worden gevolgd. Volg je dit programma, dan doe je uiteindelijk staatsexamen in Nederland, tegelijk met de leerlingen op middelbare scholen in Nederland.

Het International Bacchalaureate (IB) is qua niveau vergelijkbaar met het Nederlandse vwo-niveau. Dit programma moet op een Internationale School op locatie worden gevolgd. Binnen dit programma kan Nederlands op IB-niveau via de Wereldschool worden gevolgd.

Wat past bij je?

De hoofdvraag bij de keuze van een onderwijstype is wat bij de leerling past. Van groep 1 tot en met groep 8 observeert de leraar de manier van werken en leren van een leerling. Daarnaast spelen natuurlijk ook toetsresultaten een rol, maar deze zijn zeker niet de enige maatstaf! Hetzelfde geldt voor de Cito-toets of de Route8 die bij de Wereldschool wordt afgenomen. Deze toets geeft een advies over welk onderwijstype een leerling aankan, maar er spelen veel meer factoren mee die uiteindelijk het startniveau voor het VO bepalen.

Mbo, hbo of universiteit?

De vraag is niet alleen wat je kúnt, maar ook wat je wílt. Welke vervolgopleiding wil je gaan doen? Zoals je misschien wel weet, geeft een vmbo-diploma toegang tot het mbo, een havodiploma tot het hbo en een vwo-diploma tot de universiteit. Als je volledig Wereldschoolonderwijs volgt, hoef je alleen nog uit te zoeken welke vakken je nodig hebt. Je sluit deze vakken af met een staatsexamen. Haal je dit, dan heb je een naadloze aansluiting op je vervolgopleiding.

Als je internationaal of lokaal onderwijs volgt, kun je dit vaak ook gebruiken als toegangspoort voor je vervolgopleiding in Nederland. Hoe dit precies zit, verschilt per school én per vervolgopleiding. Dit zal je dus zelf moeten uitzoeken voor jouw eigen situatie. Belangrijk hierbij is of het vak Nederlands verplicht is of niet. Voor sommige universitaire studies heb je bijvoorbeeld een bewijs nodig dat je Nederlands beheerst op vwo-niveau. Als je het staatsexamen voor het vak Nederlands hebt gehaald, heb je dit bewijs. Dit is echter niet altijd nodig. Bij sommige studies volstaat het vak Nederlands op een lager niveau, of kun je een aparte taaltest doen en heb je helemaal geen staatsexamen nodig. Wederom: deze situatie verschil per instelling en per opleiding. Zoek dus zelf goed uit hoe dit voor jouw situatie precies zit.

Wat vind je leuk?

Naast wat je kunt en nodig hebt, is er nog een vraag belangrijk. Wat vind je leuk? Misschien houd je wel ontzettend van de Nederlandse taal en literatuur. Misschien vind je leren in het algemeen wel heel fijn. Ook een vwo-diploma geeft toegang tot het hbo of mbo. Je vervolgopleiding hoeft dus niet volledig je keuze te bepalen. Andersom kan ook: misschien kan je prima vwo aan, maar besteed je liever minder tijd aan school en meer aan sport of andere activiteiten.

IB

Zit je op een IB-school? Dan kun je Nederlands vaak als vak gebruiken binnen het IB-programma. Je doet dan op school IB-examen in Nederlands en het komt als vak op je IB-diploma te staan. Een voordeel hiervan is, dat de uren die je aan Nederlands besteed, meestal meetellen als gewone schooluren. Je bent dan evenveel tijd kwijt als wanneer je een andere taal zou kiezen binnen het IB-programma. Het Nederlands dat wij als Wereldschool aanbieden, is IB Dutch: Language A: Literature for Self-Taught Students (Standard Level). Het is ‘Self-Taught’ omdat je geen docent op je school hebt. In plaats daarvan werk je op afstand met de docent van de Wereldschool, die als tutor fungeert. Daarnaast heb je op school een coördinator nodig. Deze hoeft geen Nederlands te spreken aangezien hij/zij je geen les gaat geven. Het examen doe je op school en dit wordt opgestuurd en nagekeken door de IB Organization.

Het IB-programma heeft een sterke focus op literatuur. Je leest Nederlandse en vertaalde literatuur en schrijft hierover essays, verslagen en geeft hierover mondelinge presentaties. Het IB-programma duurt twee jaar en is qua niveau vergelijkbaar met 5 en 6 vwo. Wil je het IB-programma volgen, dan is het slim om in het voorafgaande jaar Pre-IB te volgen bij de Wereldschool. Bij Pre-IB word je goed voorbereid op de vaardigheden die je nodig hebt voor het IB. Ook 4 vwo geeft toegang tot het IB.

Nederlands als vak op lokale school?

Sommige lokale scholen staan ook toe om Nederlands via de Wereldschool te gebruiken als vak, in plaats van een vreemde taal. In deze gevallen doe je geen examen op school (dit kan alleen bij IB). Je doet uiteindelijk staatsexamen en krijgt een los certificaat voor Nederlands. De uren kun je dan echter wel mee laten tellen op school, in plaats van het volgen van een andere taal. Op die manier hoef je minder vrije tijd op te geven voor het volgen van Nederlands. Dit is niet altijd mogelijk en zal je zelf bij de school moeten navragen.

Je ziet dat er een flink aantal factoren meespelen bij de keuze voor het onderwijstype. Het is belangrijk om bij al deze factoren stil te staan. Maak je echter niet te veel zorgen: wisselen van onderwijstype is in veel gevallen ook mogelijk. In elk geval tot het vierde jaar en vaak ook nog voor de start van het vijfde jaar. Je kunt beginnen met vwo en uiteindelijk een IB- of havodiploma halen zonder een jaar kwijt te raken of over te hoeven doen. Zo is er altijd een leerroute die aansluit bij jouw persoonlijke situatie! De Wereldschool denkt hier graag over mee.

Wil je meer informatie over het staatsexamen? Ik schreef eerder een blog over de verschillende examenonderdelen.