Het afgelopen half jaar heb ik jullie meegenomen in de wereld van het afstandsonderwijs en hoe de lessen bij de Wereldschool er voor mij en mijn leerlingen eruit zien. Dat ik mijn werk doe vanuit Saba (Caribisch Nederland) heb ik in mijn eerste blog verteld. Hoe leuk is het om jullie dan wat meer te kunnen vertellen over waar ik woon! Deze maand wil ik jullie daarom graag meenemen in ons leven op Saba en onze tips en trucs voor een emigratie delen!
Saba in het kort
Saba is het kleinste Nederlands Caribische eiland. Het is slechts 13 km2 groot en het eiland is een slapende vulkaan. Op Saba wonen iets minder dan 2000 mensen en in tegenstelling tot andere Caribische eilanden heeft Saba geen eindeloze parelwitte stranden met parasols en ligbedden. Het is een eiland voor liefhebbers van ruige natuur, wandelen en duiken, en wordt ook wel de ‘Unspoiled Queen’ genoemd. Op Saba zijn verschillende dorpjes die met elkaar verbonden zijn door ‘The road which could not be built’*: een steile weg met veel scherpe bochten, gebouwd van beton. Saba is te bereiken via Sint Maarten, waarvandaan er twee opties zijn:
- een spectaculaire 15-minuten durende lijnvlucht die op Saba landt op de kortste commerciële landingsbaan ter wereld;
- of een mooie twee-uur-durende boottocht waarbij je een eerste indruk van het eiland krijgt als je er omheen vaart.
Het is de plek waar wij ruim een jaar geleden naartoe emigreerden!
Emigratie?
Emigratie? Ja, goed gelezen! Saba is een bijzondere gemeente en zelfs binnen het land Nederland kun je dus emigreren. Hierdoor moesten wij ons bij ons vertrek uit Europees Nederland uitschrijven bij onze gemeente. Op Saba konden wij ons vervolgens inschrijven en kregen we een Sabaanse identiteitspas. Stap twee was het regelen van onze zorgverzekeringen, en dat bleek een aardige klus. Saba kent geen zorgverzekering zoals we die in Europees Nederland kennen, maar wel een systeem zoals we vroeger in Nederland hadden: het ziekenfonds. Iedereen die als inwoner op Saba geregistreerd staat, kan zich daar voor aanmelden (enkele uitzonderingen daar gelaten). De zorg op Saba kan worden omschreven als huisarts + +. De drie artsen die hier de zorg uitvoeren, dragen naast de reguliere huisartsenspreekuren ook 24/7 zorg voor niet al te ingewikkelde spoedeisende hulpgevallen. Hierbij hebben ze beperkte mogelijkheid tot opname en behandeling van niet de complexe patiënten. Daarnaast verzorgen zij ook de zorg in het verpleeghuis, de thuiszorg, verzorging in het hospice, duikgeneeskunde en in samenwerking met de GGD van Saba, het consultatiebureau. Voor alle zorg die hierbuiten valt, worden patiënten naar Sint Maarten, Bonaire, Colombia of Nederland gevlogen. Dit heeft ook consequenties voor de kosten van de zorg die hier vergoed wordt, waarover verderop meer.
Uitzonderingen
Er zijn een aantal uitzonderingsgevallen waarbij je je niet in kunt schrijven voor het ziekenfonds van Saba. Omdat wij beiden een werkgever in Europees Nederland hebben, vallen wij binnen één van deze uitzonderingen en kunnen wij ons dus niet voor het ziekenfonds op Saba inschrijven. Daarnaast kunnen wij ons ook niet uitschrijven bij onze zorgverzekering in Nederland, vanwege onze Europees Nederlandse werkgevers. Een zorgverzekering is namelijk verplicht voor iedere werknemer in Europees Nederland. Met veel landen heeft Nederland gelukkig een verdrag afgesloten (o.a. Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Frankrijk inclusief alle overzeese gebieden, zoals Guadeloupe en Martinique, Turkije, Gibraltar etc.), wat het mogelijk maakt om met je Nederlandse zorgverzekeringspas zorg te ontvangen in het buitenland en hier niet direct voor te hoeven betalen. Dit is natuurlijk erg prettig, ware het niet dat je geen verdrag kunt afsluiten binnen een land. Dus voor Saba is zo’n verdrag niet beschikbaar. Om toch goed verzekerd te zijn voor zorgkosten, hebben wij daarom ook een expat zorgverzekering, zodat eventuele repatriëring om medische redenen en de zorg die onze Nederlandse zorgverzekering niet dekt, goed gedekt is.
Alle andere verzekeringen die wij hebben, hebben we ook langs moeten lopen om te kijken of we deze konden aanhouden voor gebruik als expat, en ook belastingaangifte doen wordt steeds complexer. Door dit goed van te voren uit te (laten) zoeken, is ons veel frustratie gespaard gebleven.
Leven op Saba
Het leven op Saba is aan de ene kant hetzelfde als in Nederland, en aan de andere kant heel verschillend. Er rijden hier brandweerwagens en politieauto’s vanuit Nederland, maar er rijden ook heel veel auto’s die in Nederland niet door de APK zouden komen! Ik kan uren verhalen over de overeenkomsten en verschillen vertellen, maar dan wordt deze blog wel heel lang. Een aantal mooie verhalen wil ik graag met jullie delen:
Boodschappenboot
Eén keer per week komt er op Saba een boot aan met verse boodschappen. Het is slim om op die dag boodschappen te doen voor verse groenten en fruit, zodat je de rest van de week weer vooruit kunt. Veel Sabanen verbouwen iets van groenten of fruit, en ook uit de natuur kun je hier van alles halen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan mango, papaya, avocado, sinaasappels, passievrucht, Mammi-appel, limoenen, broodvruchten etc. Sowieso wordt aangeraden om genoeg eten in huis te hebben om het twee weken zonder boodschappen uit te kunnen houden. Dat is natuurlijk altijd slim, maar op Saba is het van juni tot en met november orkaanseizoen (met de piek in augustus en september) en is er dus een risico dat de bevoorrading van het eiland vertraging oploopt als er een grote orkaan over het eiland (of de eilanden in de buurt) trekt.
De post
Post versturen en ontvangen heeft hier ook zo zijn uitdagingen. Als er post of pakketjes vanuit Nederland naar ons gestuurd worden, gaat dat via Bonaire en Sint Maarten naar Saba. Op de website van PostNL staat dat dit 4-8 werkdagen kan duren, maar ik wacht op het moment van schrijven van deze blog nog steeds op een pakketje wat 2,5 maand geleden naar Saba verstuurd is. Dat ik niet de enige ben die hier tegenaan loopt, werd wel duidelijk uit de Kamervragen die hierover gesteld zijn. Om uit te zoeken waar het probleem nu precies zit, zijn er pakketjes met een GPS-tracker erin verstuurd. Dat helpt de vooruitgang van mijn pakketje niet, maar is wel een interessant onderzoek! Producten online bestellen kan ook, maar dan is het niet morgen in huis. Als we iets bestellen en het is voor een bepaalde tijd bij het verzendadres in Miami, dan duurt het daarna nog 8 dagen voordat het pakketje op Saba is. Het is dan bijna een verrassing wat erin zit, omdat het zo lang geleden is dat je het besteld hebt, wat ook wel weer wat heeft!
Net een klein dorp
Gelukkig is het leven op Saba meer dan je verbazen over de dingen die anders zijn dan dat je ze gewend bent. Het is als leven in een klein dorp, en dan ook echt alles in dat kleine dorp doen. Als we klaar zijn met werken, pakken we de auto en zijn we met 15 minuten rijden bij de mooiste baaitjes waar we heerlijk kunnen snorkelen en zwemmen. Onderweg komen we allemaal bekenden tegen en als we parkeren, laten we de autosleutels lekker in de auto liggen. Wel zo handig, want dan zijn we ze nooit kwijt, en iedereen weet toch van wie welke auto is, dus stelen heeft geen zin. We hebben we een moestuin aan huis die we moeten beschermen tegen de leguanen die rond het huis lopen, de kolibries vliegen door de tuin, we kijken uit op het hoogste punt van het Koninkrijk der Nederlanden en lopen met 5 minuten op wandelpaden middenin de jungle. Als we van huis weggaan, doen we zelfs de deur niet op slot, want ook hiervoor geldt dat de criminaliteit op Saba zo laag is, dat stelen eigenlijk bijna nooit voorkomt. Het leven hier is overzichtelijk en het is niet nodig om je druk te maken over files en openbaar vervoer, want beiden zijn hier niet aanwezig!
COVID-19
En toen kwam het Coronatijdperk. Eind februari zouden wij naar Nederland vliegen voor werk en een bezoek aan familie en vrienden. Corona schopte onze plannen behoorlijk in de war. Niet alleen konden wij niet naar Nederland, maar wij kwamen ook in een strenge lockdown (we mochten het huis niet uit, zelfs niet voor boodschappen) en als klap op de vuurpijl werd één van onze familieleden zo ziek, dat gevreesd werd dat hij het niet zou halen.
Toen wij emigreerden, hebben wij natuurlijk het gesprek gevoerd: ‘Wat als er iemand die we kennen ernstig ziek wordt of dood gaat? Wat doen we dan?’. In mijn ogen is zo’n gesprek verplichte kost voor iedereen die emigreert, maar de uitkomsten van zo’n gesprek zullen voor iedereen anders zijn. Na onze gesprekken hierover, wisten we wat we zouden doen en namen we hiervoor de nodige voorzorgsmaatregelen. Toch hadden we niet gerekend op de situatie van een familielid dat ernstig ziek was en dat er vervolgens totaal geen vluchten beschikbaar waren!
Corona is op Saba gelukkig beperkt gebleven tot 3 gevallen, en buiten dat je (erg) lastig van het eiland af en weer terug erop komt, is het leven hier inmiddels weer terug naar normaal. We kunnen vrienden op het eiland opzoeken, overal heenrijden of heen wandelen en alle winkels en restaurants zijn ook weer open. Het voelt alsof de wereld hier op Saba niet veranderd is en Saba eigenlijk één van de veiligste plekken is om momenteel te verblijven.
Wat het mij leerde
Emigreren is zowel het moeilijkste en uitdagendste als het tofste (vind ik zelf) wat ik ooit heb gedaan. De pieken en dalen zijn hoger en dieper, maar al met al realiseer ik me dat het nieuwe deuren opent en nieuwe kansen geeft. Het boort je eigen creativiteit en kunde aan, en laat je ontwikkelen op zo veel meer vlakken dan dat je in eerste instantie kunt denken! Om met in de geest van meneer Vygotsky te spreken: Mijn zone van naaste ontwikkeling is nog nooit zo snel uitgebreid en aangepast!
Tips en trucs
En wat heb ik dan concreet geleerd de afgelopen periode? Emigreren betekent aanpassen aan een nieuw thuisland en flexibel om leren gaan met je eigen verwachtingen. Dingen gaan soms niet zoals je ze gepland had, en dat is naast soms frustrerend, maar ook mooi en leerzaam! Wat ons geholpen heeft de stap te zetten om te gaan emigreren en ook in de eerste periode veel steun gaf, waren de volgende tips en trucs:
- Doe een uitgebreid vooronderzoek: welke regels zijn op je situatie van toepassing en hoe gaat het dagelijks leven eruit zien (denk aan verzekeringen, zorg, school/opvang, woning of vervoer)? Ga mogelijk al een keer kijken voor een poosje (al is dat niet altijd mogelijk) of zoek contact met mensen op locatie en stel alle vragen die je je kunt bedenken.
- Denk van te voren na over hoe de ‘ideaalsituatie’ eruit komt te zien wat betreft werk, school en vrije tijd voor jezelf en kinderen, en denk na over hoe je dit kunt bereiken. Ga bijvoorbeeld na of de scholen in de regio van waar je naartoe gaat, van gewenste kwaliteit zijn,. En zo niet, denk dan na over hoe je de kwaliteit die je graag zou willen voor je kind(eren) zou kunnen bereiken.
- Regel zo veel mogelijk al vanuit Nederland wat betreft financiën: denk aan belastingaangifte, verzekeringen etc. Soms heb je documenten nodig die op afstand lastig te regelen zijn, en dan is het fijn als je dat in Nederland hebt voorbereid.
- Neem een flinke dosis flexibiliteit en incasseringsvermogen mee in je koffer J! En denk je dat je genoeg hebt ingepakt? Doe dat dan maar keer 5!
Nog meer tips?
Heb je nog andere tips of trucs die jou door je emigratie heen hebben geholpen? Of heb je andere vragen aan mij over het wonen en werken in Saba? Neem dan gerust contact met mij op via quirine.hakkaart@wereldschool.nl of via ons contactformulier. Ben je geïnteresseerd in onderwijs op afstand? Kijk eens op onze site naar onze lesprogramma’s.
* https://thesabaislander.com/2016/01/12/the-road-which-could-not-be-built/
