Wie het Nederlandse nieuws volgt, kan het niet zijn ontgaan: het is weer examentijd! Als docent in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs ben ik hier veel mee bezig. Bij de Wereldschool en ook in het land. Zo heb ik de afgelopen maanden examentrainingen gegeven op verschillende plaatsen in Nederland.
Alle leerlingen op de reguliere scholen zijn inmiddels klaar met de examens, zelfs de herkansingen zijn al geweest. De meesten weten dat ze geslaagd zijn. Zij kunnen nu lekker van hun vakantie gaan genieten. Echter, onze Wereldschoolleerlingen zitten nog middenin hun examenperiode. Hoe zit dat?
Centraal examen
Een leerling die bij ons voor het voortgezet onderwijs kiest, volgt hetzelfde examenprogramma als alle leerlingen in Nederland. Uiteindelijk maken zij ook hetzelfde examen. Namelijk het centraal examen (CE), dit is landelijk geregeld en alle leerlingen ‘zitten’ dit tegelijk. Dit gebeurt in Nederland. In tegenstelling tot alle andere toetsen die onze leerlingen het hele jaar door maken, kan het CE in principe niet in het buitenland gemaakt worden. Bij hoge uitzondering kan duo toestemming verlenen om het examen in het buitenland te maken (alleen mogelijk buiten Europa). Dit examen wordt door onze leerlingen op een (fysieke) school gemaakt of op een voor het staatsexamen aangewezen examenlocatie. In grote zalen verspreid door het hele land buigen duizenden leerlingen zich tegelijkertijd over dezelfde vragen van hetzelfde vak. Dit CE vindt plaats in mei en is inmiddels gelukkig weer achter de rug, tenminste zo denken de leerlingen er vaak over!
College-examen
Het centraal examen beslaat echter maar de helft van het totale examen. Voor een diploma of deelcertificaat moet een leerling naast het CE nog een aantal examenonderdelen afronden. Op een reguliere middelbare school heten deze examens de ‘schoolexamens’ en vinden deze gedurende het schooljaar plaats, soms zelfs verspreid over meerdere leerjaren. De leerlingen van de Wereldschool doen echter geen examen op school, maar bij de Nederlandse staat. Bij het staatsexamen heten deze examenonderdelen het college-examen. Onze leerlingen zijn gedurende het schooljaar (meestal) niet in Nederland. Daarom vinden de college-examens dan ook niet verspreid over het hele schooljaar plaats, maar geclusterd in de zomervakantie plaats. Deze examens komen er over een paar weken aan.
De Wereldschoolleerlingen zitten nu dus tussen hun examens in. Ze hebben het centraal examen inmiddels afgerond, maar (een deel van) de college-examens komt er nog aan.
Mondeling
Bij de meeste vakken bestaat dit college-examen uit een mondeling. Bij een vak als natuurkunde bestaat dit mondeling voor het grootste deel uit dezelfde stof als het centraal examen. Maar bij de vreemde talen en bij Nederlands (mijn vak!) beslaan de college-examens en het centraal examen allemaal een ander onderdeel. Bijvoorbeeld bij Nederlands is dit examen erg uitgebreid: het centraal examen toets leesvaardigheid, er is een college-examen schrijfvaardigheid en het mondeling college-examen bevat een voordracht, een stuk poëzieanalyse en een ondervraging over de literatuurlijst.
Dat is een flinke hoeveelheid! Het doel van het totale examen is dan ook om alles te toetsen wat je in vier, vijf of zes jaar middelbare school hebt geleerd. In alle jaren van de bovenbouw wordt er al aandacht besteed aan de voorbereiding voor het examen. Het zou niet lukken om alles in een paar weken te leren (laat staan om 13 literaire werken te lezen in deze tijd!). Voor het centraal examen oefenen de leerlingen door oude examens te maken. Daarnaast wordt ook het mondeling geoefend: samen met de docent houdt de leerling een oefenmondeling in de periode vóór het echte mondeling. Zo weet een leerling wat zij/hij kan verwachten op het uiteindelijke examen.
Tip
De belangrijkste tip die ik onze leerlingen voor het examen kan geven, is dan ook om gewoon netjes het programma te volgen. Als je gedurende het jaar alle onderdelen afrondt, de opdrachten maakt, de boeken leest en leert voor de toetsen, dan heb je bij het examen eigenlijk geen extra voorbereiding meer nodig. Alle benodigde voorbereiding is opgenomen in het lesprogramma van de examenjaren.
Alle leerlingen die in de komende periode hun examens af gaan ronden, wens ik tot slot nog hartelijk succes!
PS, behalve het reguliere Nederlandse examenprogramma, is er bij de Wereldschool ook de mogelijkheid om het vak Nederlands te volgen op IB-niveau (International Baccalaureate). Hierover meer in een volgende blog!
